Saturday, 17 January 2015

Anglang Khua Tangthu

1870 Kumpawl in Anglangh khua kisat hi ci ziau ni. Khua sat lak ah Pu Am Tun u pen ahih man in, Pu Am tun khua ci ni ci uh hi. Khua mun masa pen 'Lasan' khua kici aa (Khawmun icihna mun hi),tua a i ten na pen a ki sat kik hi in, "Anlangh" khua ki ci hi. Khua sat te pen Tongsial (Laitui) lampan aa kipan uh a hi hi.
Anlangh Hausa sem ngei te a banban in: /Pu Nok kham, /Pu Ngul Khaw Gin, /Pu Kham Khan Pau, /Pu Tang Khaw Thang, amau gui teng in hausa hong sem masa pah uh hi.
Tonzaang Inn pi pa in Anlangh Hausa ding in Pu Sukte beh Pu Pum khaw Kam paisak aa, Pu Hatlangh te'n kisam salo (na awn nuamlo) ahih man in Vuandok zum ah ki khia uh hi. Vuandok pa mangkang te hi-in, hi Anlangh khua kua' sat hiam, cih dongh pah aa, 'Hatlangh te sat hi,' a kicih ciang in; Hatlangh te in Hausa sem ding hi, ci pah hi.
Naingahzi(Politic) hong kilaih ciang in a tamzaw Me tawh hong ki tel ciang in, Pu Naulak beh sung pan in, Pu Luan Za Thang in Hausa hong sem to hi.

ANLANGH KHUA HAUSA SEM NGEI TENG (AS OF 2009)[edit]

MinBehSep hunsungCiaptehding A nasepPawlpiSiamnaPilnaSuahniTu leh Ta SuanlehKhak
Pu NokKhamHatlanghPu NgulhTuan (Ngulh Kho Gin)
Pu NgulKhoGinHatlanghAitawiPu Khampi
Pu Kham Khan PauHatlanghAitawiKhoLian, PauThatTungNung
Pu TawngZaThangHatlanghTuan Kaih Mang
Pu LuanZaThangNaulak
Pu AmKhawGinSuante
Pu LianGoNaulak
Pu Tun Khaw NangNaulakGuitar nei masa pen(Zola phuah siam)Tuan Go Mang
Pu ThangLianZamGualnamGallam (Namsau lam)GinSawmKhupMung
Pu SuutSianThangNaulakhThangLamKhup
Pu ThangKhawPauGualnamSiikSeekThangHauMung
Pa ThangKhanThawnNaulakhSutKimMang
Pa PauThanMungHatlangh

ANLANGH KHUA OM BEH MIN TENG[edit]

HatlanghNaulakhGualnamToHingSukteSuanteSoteBuansing
gtn. Pa, Pu,...
gtn. Pa, Pu, ...
 
 
 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Anlangh khua sat kum.....1897
mang kang ten tedim a lak kum 1888 or1889  
 Tedim & Anlangh khua sat tang thu a tom a gen na.(hatlangh te)Khang Tang thu

    1.  Pu.sawnte,Pu Dong Tawn Dimpi khua ah nateng hi.tua hunpen hunsiat laitak hi in , DimPi ah pu Dong Tawn nasi hi.
    Pu Dong Tawn a sihteh,a tapa Pu.Kai Hen a ni Khup Vung in,Lam Zang Gui te na belhpih hi.Tuapan in Pu KaiHen nakhangkhia  a,Tedim khua  satding in naen to hi.

   2.  Tuama in Tedim kisat hangin ,kip zolo hi.Tedim khuasat pen 1875 kumin nasat to hi.A khuasat nading a etkhit ciangin,a paipih Pu. Gualnam te Mang Gin,Kawi Lam, hih tegel tawh athum un nasat to uh hi.Tuaciang Hausa dingin Kam Hau nala uh   a,tuaciang Kai Hen sat Tedim nakip suakhi tuni ciang.Pu,Kai Hen in a khuasat la naphuak pah hi.
   A.Dimtui vangkhua daidam va, kacih manin tuizum phialva nih a khiap tuibang lang ee.......
   B.Tuizum phialva nih a khiap tu bang lang e,Dimtui vangkhua laiah tubang suan ing ee.........
   hih bang in la na phuk hi.
-         Khanglui te in khua a sat uhteh teci dingin la naphuak pahpah uh hi.
   Tuakhit teh mangkang te hongpai to in, Tedim honglak uhteh,Kai Hen tate, kikhen thang in ,Kai Hen ta pu, Am Tun in, a pa khuasat laa phuah aa
   A.Khua aw ci ing e khua aw ci ing e Dim tui vang khua aw ci ing e.........
   B.Kapu sai sat Dimtui vang khua do in phial tang bang theh ee...........
ci in naphuak hi.
3.  1885 kumpan 1888 kumciang,mangkang te'n Tedim khua honguk uh ahih man in hihbang in laa ahphuah na hihi. Pu Kai Hen tate kikhen thangin munkhat tekah lal hi.Tedim cih a kiphuah napen vansang dim a kici bualpi khat omin gamla pi pan kimu in
   tua phuah nain Tedim kici hi.Manghan cihzong mangkang te kivui na a hihman in manghan ci in pute'n in naphuak uh hi.

   4.  Tedim panin pu Kai Hen tate, ki khenthang uh a,Pu Am Tun in, vanglai tuhin tuapan Ngen Nung ah nateng hi.Pu Am Tun ta Pi Niang Ngem tawh na omkhawm uhhi.Tapa neinai lo a hih manin, a om pihding in,Tawn Ngul in ompih hi.Tuakhit teh Hen Pum piang in Tawn Ngul Tongsial ah ciah hi.Ngen Nung panin khuasat nuam in kithawi in,Ki phal lo ahih manin,ah kisat theih nading in thubawl hi.A inn nuai patawh thu kinei in,thulel aa ah,a manzong Anlangh khua na en pah hi.
   5.Tuapan bukkhat lamin,kakhua katui kang ci in,paikhia in Anlangh khua nasat hi. 1878 kum hi. la zong naphuak pah a,
   a inn mun atan nala naphuak pah hi.thunei keileh kiphal lo a hihman hi.galtai dan a a om hihi.a laphuah

    A.Mun in gam lotan ing khua khang ciautui kal ing ee.......

   B.Tang in ka heh luat man in e nah nuai ah beng bang nga ing ee......


   A.Lun sin thu leh tang gual tong dam khua khang ngo mei kai bang e.....
   B.Khua khang ngo mei kai a bang a zin dai bang nawk zall in ee.......
   A,Gual in nuih siam hong lel zong in sai bang ka sat sa hi ee........
   B.Sai bang sat sa khua nun nuam aw mum leh sawm tang huai ve aw.....
   hih bang in a khua sat na la na phuah hi.
   Anlangh khua a et khitteh a paipih Pu Gualnam te a sungpa tawh a tanu pi Ton cing ,pi Awi Cing,Pi Kim Nian,Pi Niang Ngem tawh a tapa Hen Pum tawh tuateng pai in nateng uhhi.a sawt loin, kumkhat khitteh, naulak te unau sagih tein khuasat dingin pai in,pu Amtun kiang tawnin
   pu AmTun in hihteng tawh kakhua kip leh cih ngaihsun in,logam kham in, na khosak hi.Amau zong lungkim in khawluh hi.

   Tuaciang in hausa kisam a hih manin,a ta pa Hen Pum lah pakhat sain,a sanggam pa TawnNgul ta Ngawk Kham, Tongsial a teng samin ,hausa khiat hi.a hausa khiat nala
    A.A inn thu zai la-a tam zong in han mung in zial zo veng ee.........
    B.Lai lung muan tuam na ding in e von aw pian dang aw ci ing e.......
   Asat kumnih tang a phakteh Ngawk Kham a sappat hi.
   6.Hihbang in thuleh late naom a,khuanuai ah kum sawmnih bang kiteng hi.189-- bangzah kum hiam?.Tellian lo kum in natna hongtung a,khuatung ah
   tu a ih tenna ah kitai to hi.Tua hi in tuni ciang Pu. Am Tun khuasat na Anlangh khua kici hi.atom in hihbang ten khuasat
   nathu hong genpak ing..Athei nuamte'n hoihtak in naciam teh un.migen tawhzong kibang loding hi. a pai Niang Ngem in
   a gen hi.ci pak ning lung dam ing..........hoih tak in na ciap teh sak un...a en peuh peuh in khuakip na dingin thupha
   hong pia un...........khialh na om leh nong mai sak na ding un hong thum ing............lung dam.............
 
 
 

2 comments:

  1. Lawm Sian Khai aw hih Anlangh khuasat tangthu manlo ahih man in na phiatsak kik ve

    ReplyDelete
  2. http://siansuum.blogspot.com/2013/05/tedim-leh-anlangh-khuasat-kum-ahtom-cik.html?m=1

    ReplyDelete